Η κατανάλωση γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων, παρέχει σημαντικά και διαχρονικά ευεργετήματα στην υγεία των ανθρώπων όλων των ηλικιών.

Θρεπτικά συστατικά του γάλακτος μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται το ασβέστιο, το κάλιο, οι πρωτεΐνες και η βιταμίνη D, προσφέρουν στους ανθρώπους με διατροφή πλούσια σε γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα, πλεονεκτήματα για όλη τους τη ζωή.

Η διατήρηση της οστικής μάζας και η πρόληψη της οστεοπόρωσης, είναι μερικά από τα ισχυρά παραδείγματα των ευεργετικών δράσεων του γάλακτος στον άνθρωπο.

Η διατροφή πλούσια σε γάλα και γαλακτοκομικά, βοηθά στην κατασκευή και διατήρηση ενός δυνατού σκελετού για όλη τη διάρκεια της ζωής. Παράλληλα μειώνει ουσιαστικά τον κίνδυνο οστεοπόρωσης.

Η κατανάλωση γάλακτος και γαλακτοκομικών, είναι ιδιαίτερα σημαντική για τα οστά στην παιδική και εφηβική ηλικία. Οι ηλικίες αυτές είναι κρίσιμες για το σκελετό διότι είναι σε αυτή τη φάση της ζωής που δημιουργείται η οστική μάζα που θα διαθέτει ο άνθρωπος καθόλη τη διάρκεια της ύπαρξης του.

Παράλληλα η διατροφή πλούσια σε γάλα και τα προϊόντα που προκύπτουν από αυτό, έχει συνήθως συνολικά μεγαλύτερη θρεπτική αξία.

Έρευνες έχουν δείξει πιθανό συσχετισμό μεταξύ της κατανάλωσης γάλακτος χαμηλής ή σχεδόν μηδαμινής περιεκτικότητας σε λίπη και μειωμένου κινδύνου για ψηλή πίεση, καρδιακή πάθηση (στεφανιαία νόσο), παχυσαρκία και διάφορες μορφές καρκίνου.

Επίσης οι παχύσαρκοι που καταναλώνουν γάλα, μπορεί να ευεργετούνται λόγω μειωμένου κινδύνου ανάπτυξης ανθεκτικότητας στην ινσουλίνη και διαβήτη τύπου 2.

Τα κυριότερα θρεπτικά συστατικά που υπάρχουν στο γάλα ή που προστίθενται (εμπλουτισμός του γάλακτος) είναι τα ακόλουθα:

Ασβέστιο

Το ασβέστιο είναι βασικό στοιχείο στην κατασκευή των οστών και των δοντιών. Είναι επίσης απαραίτητο για τη διαχρονική διατήρηση της οστικής μάζας. Το γάλα είναι η κυριότερη πηγή ασβεστίου στο σύγχρονο τρόπο διατροφής σε πολλές χώρες του κόσμου.

Η κατανάλωση καθημερινά 3 φλιτζανιών γάλακτος ή το ισοδύναμο τους σε άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα, είναι σε θέση να βελτιώνει την οστική μάζα.

Το ασβέστιο έχει και πολλούς άλλους, πολύ σημαντικούς ρόλους στον οργανισμό. Βοηθά στη δράση πολλών ενζύμων και στην πήξη του αίματος.

Νέες έρευνες δείχνουν ότι το ασβέστιο σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου και του ορθού.

Το ασβέστιο του γάλακτος και των γαλακτοκομικών γενικότερα, έχει καλύτερη επίδραση από το ασβέστιο που προέρχεται από άλλα προϊόντα. Συμβάλλει στην απώλεια βάρους, στην απορρόφηση λίπους από το στομάχι και στην καλύτερη αποβολή του από τον πεπτικό σωλήνα βοηθώντας έτσι στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας.

Κατά την παιδική και εφηβική ηλικία, στην εγκυμοσύνη, στο θηλασμό, οι ανάγκες σε ασβέστιο του οργανισμού είναι αυξημένες. Για την καλύτερη απορρόφηση του ασβεστίου από το έντερο, χρειάζεται η βιταμίνη D και η βιταμίνη C. Για τους λόγους αυτούς τα γάλατα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα εμπλουτίζονται σήμερα με τις εν λόγω βιταμίνες.

Βιταμίνη D

Η βιταμίνη D έχει βασικό ρόλο στον ανθρώπινο οργανισμό για τη διατήρηση κανονικών επιπέδων ασβεστίου και φωσφόρου. Είναι απαραίτητη για την απορρόφηση από το έντερο του ασβεστίου. Συμβάλλει καθοριστικά στην κατασκευή και διατήρηση των οστών.

Το ενισχυμένο σε βιταμίνη D γάλα, γαλακτοκομικά και άλλα προϊόντα (δημητριακά προγεύματος), είναι καλές πηγές της εν λόγω βιταμίνης.

Φωσφόρος

Ο φωσφόρος είναι μεταλλικό ανόργανο στοιχείο το οποίο απαιτείται από κάθε κύτταρο στο σώμα για να λειτουργήσει σωστά. Ο φωσφόρος είναι απαραίτητος για την κατασκευή και διατήρηση των οστών και των δοντιών. Επιπρόσθετα είναι βασικό στοιχείο στους μηχανισμούς παραγωγής ενέργειας του οργανισμού.

Μαγνήσιο

Το μαγνήσιο είναι απαραίτητο στο μεταβολισμό των οστών, των πρωτεϊνών και τη σύνθεση λιπαρών οξέων που είναι απαραίτητα για τη δημιουργία νέων κυττάρων. Η έκκριση ινσουλίνης και η λειτουργία της, απαιτούν μαγνήσιο.

Η ενεργοποίηση των βιταμινών Β, η χαλάρωση των μυών, η πήξη του αίματος, η μείωση της αρτηριακής πίεσης και η παραγωγή ενέργειας στον οργανισμό (ATP), χρειάζονται μαγνήσιο.

Βιταμίνη Κ

Η βιταμίνη Κ έχει σημαντικό ρόλο στην πήξη του αίματος και στην υγεία των οστών.

Πρωτεΐνες

Οι πρωτεΐνες του γάλακτος και ιδιαίτερα η καζεΐνη, έχουν πολύ υψηλή βιολογική αξία. Κατατάσσονται στη δεύτερη θέση στον πίνακα βιολογικής αξίας μετά από τις πρωτεΐνες του αυγού.

Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι 2 ποτήρια γάλακτος περιέχουν όλα τα αμινοξέα (εκτός από ένα) που χρειάζεται καθημερινά ο άνθρωπος. Τα αμινοξέα είναι οι χημικές οργανικές ενώσεις που συνθέτουν τις πρωτεΐνες και είναι απαραίτητα για τη ζωή του ανθρώπου.

Χαμηλή ή μηδενική περιεκτικότητα σε λίπη: Άπαχο γάλα

Το γάλα όταν καταναλώνεται σε μορφή με χαμηλή ή σχεδόν μηδενική περιεκτικότητα σε λίπος, έχει σημαντικά πλεονεκτήματα και επιπρόσθετες ευεργετικές δράσεις στην υγεία.

Η κατανάλωση άπαχου γάλακτος μειώνει την πρόσληψη κορεσμένων ζωικών λιπών και θερμίδων. Βοηθά στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας, στη μείωση της συνολικής και κακής χοληστερόλης LDL στο αίμα, στη μείωση του κινδύνου για στεφανιαία νόσο της καρδίας και στη διατήρηση της πίεσης σε κανονικά όρια.

Βιταμίνη Α

Το γάλα είναι πλούσιο σε βιταμίνη Α. Βοηθά τα μάτια, την όραση, συμβάλλει στην άμυνα του οργανισμού, στην ανάπτυξη και στην υγεία του δέρματος.

Βιταμίνη C

Η βιταμίνη C είναι ισχυρός αντιοξειδωτικός παράγοντας πολύτιμος για τον οργανισμό. Παράλληλα βοηθά στην απορρόφηση του ασβεστίου από το έντερο.

Πιθανόν να συμβάλλει στην πρόληψη ορισμένων καρκίνων, βοηθά στην επούλωση των πληγών και βοηθά στην απορρόφηση του σιδήρου.

Βιταμίνη Β2 (Ριβοφλαβίνη)

Η ριβοφλαβίνη έχει σημαντικό ρόλο για υγιές δέρμα και καλή όραση. Επίσης είναι αναγκαία για την υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος και την παραγωγή ενέργειας.

Βιταμίνη Β1 (Θειαμίνη)

Τα κύτταρα του νευρικού συστήματος απαιτούν βιταμίνη Β1 για να λειτουργούν κανονικά. Είναι αναγκαία για τον καταβολισμό των υδατανθράκων, των λιπών, των πρωτεϊνών και για την παραγωγή ενέργειας για τον οργανισμό (ATP). Έχει ιδιαίτερη σημασία για τη μνήμη και τις γνωσιακές ικανότητες.

Βιταμίνη Β3 (Νιακίνη)

Η βιταμίνη Β3 εμπλέκεται στη ρύθμιση της χοληστερόλης, στην απελευθέρωση ενέργειας από τους υδατάνθρακες, στον καταβολισμό του αλκοόλ και στο μεταβολισμό των λιπών.

Βιταμίνη Η (Βιοτίνη)

Η βιοτίνη παίζει σημαντικό ρόλο στις χημικές αντιδράσεις κατά τις οποίες γίνεται επεξεργασία λιπών, υδρογονανθράκων και για την παραγωγή ενέργειας.

Βιταμίνη Β5 (Παντοθενικό οξύ)

Πρόκειται για βιταμίνη απαραίτητη για το μεταβολισμό πρωτεϊνών, υδατανθράκων και λιπιδίων. Βοηθά στη σύνθεση αντισωμάτων, στο μεταβολισμό ανόργανων στοιχείων και ιχνοστοιχείων. Είναι απαραίτητο για τη διατήρηση κανονικών επιπέδων γλυκόζης στο αίμα.

Βιταμίνη Β9 (Φολικό οξύ)

Το φολικό οξύ είναι υδατοδιαλυτή βιταμίνη. Βοηθά στη δημιουργία των ερυθρών αιμοσφαιρίων, αποτρέπει ορισμένες αναιμίες και συμβάλλει στη σύνθεση του γενετικού υλικού σε όλα τα κύτταρα του οργανισμού.

Το φολικό οξύ είναι απαραίτητο στις φάσεις ανάπτυξης κατά την κύηση και στην παιδική ηλικία. Η έλλειψη φολικού οξέος στα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης είναι δυνατό να οδηγεί σε εκ γενετής ανωμαλίες του νευρικού συστήματος.

Οι γυναίκες που είναι πιθανόν να μείνουν έγκυες, θα πρέπει καθημερινά να λαμβάνουν φολικό οξύ. Θα πρέπει να αρχίζουν την πρόληψη αυτή προτού ακόμη μείνουν έγκυες.

Επίσης το φολικό οξύ βοηθά τις πνευματικές λειτουργίες, τη μνήμη και συμβάλλει κατά των καρδιοπαθειών. Θεωρείται ότι βοηθά στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού, του παχέος εντέρου και βοηθά εναντίον των καρδιακών παθήσεων.

Βιταμίνη Β12

Η βιταμίνη Β12 είναι αναγκαία για το αιμοποιητικό σύστημα και για το νευρικό σύστημα.

Κάλιο

Η διατροφή πλούσια σε κάλιο βοηθά στη διατήρηση της πίεσης σε κανονικά επίπεδα. Το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, ιδιαίτερα το γιαούρτι, παρέχουν ικανοποιητικές ποσότητες καλίου.

Ιώδιο

Το ιώδιο είναι βασικό στοιχείο για τη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα.

Σελήνιο

Το σελήνιο έχει δράσεις στην πρόληψη κατά του καρκίνου.

Λινολεϊκό οξύ

Το συζευγμένο λινολεϊκό οξύ είναι ευεργετικό λιπαρό οξύ που σε πειραματόζωα καταστέλλει διάφορες μορφές καρκίνου. Επίσης σε έρευνες βρέθηκε ικανό να σκοτώνει κύτταρα καρκίνου των ανθρώπων όπως αυτά του καρκίνου του δέρματος, του παχέος εντέρου, του μαστού. Επίσης μπορεί να μειώνει τη χοληστερόλη και να προλαμβάνει την αθηρωμάτωση.

Συνοπτικά βλέπουμε ότι το γάλα είναι ένα πολύτιμο τρόφιμο, με μοναδικά πλεονεκτήματα που το καθιστούν ιδεώδες για τη διατροφή των ανθρώπων όλων των ηλικιών.